Systeembenadering gemaal IJmuiden

Situatie
Bij een vervangingsopgave van kunstwerken kan het kunstwerk op zichzelf worden beschouwd. Een dergelijke afbakening kan leiden tot suboptimale beslissingen. Door het toevoegen van een systeemperspectief, het kunstwerk als onderdeel van een systeem, kan blijken dat vergelijkbare prestaties voor minder geld kunnen worden gerealiseerd. Als bijvoorbeeld een kunstwerk op technische eisen is afgekeurd maar de functie kan (deels) door andere kustwerken worden overgenomen is het mogelijk het systeem met beperkte ingrepen (aan het betreffende kunstwerk en omliggende kunstwerken) voor langere tijd op orde te houden.

Het gemaal- en spuicomplex IJmuiden vervult een belangrijke rol in de afvoer van water vanuit vier achterliggende waterschappen. Dit watersysteem kent naast het gemaal- en spuicomplex IJmuiden nog enkele andere kunstwerken die water kunnen afvoeren. Het is een complex systeem met verschillende “draaiknoppen”. Het gemaal- en spuicomplex IJmuiden is daarom een goede case om bovenstaande gedachten te toetsen.

Aanpak
In de case studie zijn adaptatiepaden op systeemniveau geschetst, inclusief de maatschappelijke gevolgen hiervan. Op deze manier kan een integrale beschouwing ontstaan waar kosten voor renovatie en vervanging van verschillende objecten op verschillende momenten in de tijd kunnen worden afgewogen tegen de maatschappelijke belangen en waarin invloed van de onzekerheid over toekomstscenario’s een rol speelt. Deze beschouwing moet leiden tot een toename van de oplossingsruimte of het handelingsperspectief van beslissers in het geval van einde technische of einde functionele levensduur. Daarvoor moet de methode informatie leveren om besluiten integraal en toch begrijpelijk te kunnen verantwoorden.

Resultaten
Met de gedane aannames blijkt dat de totale kosten zeer gevoelig zijn voor het gekozen streefpeil: relatief kleine overschrijdingen kunnen het risico snel laten oplopen. Daarom is een risicobenadering om een effectieve peileis te bepalen zeer belangrijk in dit soort systemen.

Conclusie
De geïntegreerde aanpak is zinvol. De aanpak levert een grotere oplossingsruimte waarbij wordt gekeken vanuit de systeemfunctie. Door de geïntegreerde aanpak is het mogelijk (overheids)geld te besparen, door risico’s te nemen die maatschappelijke acceptabel zijn, te investeren op momenten waarop dit goed kan en goede risicogebaseerde normen te gebruiken als grondslag voor investeringen.